Het beeld van een blanke arts die deep down in the bush in sub-sahara Afrika een klein lokaal ziekenhuis, ooit opgericht door uiteraard weer blanken missionarissen, eigenhandig draaiende houdt is verleden tijd. De “tropenarts” is vervangen door de arts Internationale Gezondheidszorg en Tropengeneeskunde (arts IGT), vaak werkzaam in low and middle income countries (LMIC). Inderdaad een mond vol om te zeggen en beduidend minder sprekend dan het beeld van de “tropenarts”. Echter, de naam en inhoud van de opleiding tot voorheen “tropenarts” is juist veranderd om zich aan te passen aan de moderne tijd, met bijbehorende nieuwe doelstellingen en ideeën. Zo wordt de arts IGT, naast klinisch inhoudelijk, ook opgeleid om met diens brede kijk op gezondheidsproblemen een bijdrage te leveren aan de gezondheidsbevordering waar ook te wereld. Verder bevordert de arts IGT met de unieke kennis en ervaring opgedaan elders ook de gezondheidszorg in Nederland.
Om het beeld van de arts IGT beter te illustreren staan hieronder een aantal voorbeelden uit de media van artsen IGT (in opleiding), én van tropenartsen die het voortouw hebben genomen in de ontwikkeling en uitdragen van de “moderne tropenarts”.
Artikel Rol van de tropenarts verandert, Medisch Contract, 26 juni 2017.
“De rol van de tropenarts, pardon, arts internationale gezondheidszorg en tropengeneeskunde, verandert. In de opleiding al is er meer aandacht voor publieke gezondheidszorg en managementvaardigheden. De belangstelling voor het vak blijft groot, zegt oud-opleider Barend Gerretsen.
Interview met Lisanne Denneman, arts IGT in opleiding, Arts in Spe, augustus 2015.
“Als tropenarts krijg je te maken met een zeer diverse patiëntengroep en verschillende ziektebeelden. Dan zijn er nog de culturele verschillen waar je rekening mee moet houden. ‘In een ontwikkelingsland kijk je op een andere manier naar gezondheid’, aldus aios Lisanne Denneman.
Interview met Menno Swier, tropenarts op Terschelling, Universiteit Leiden,18 januari 2017.
“Slachtoffers van tsunami’s opereren, noodhulp organiseren tijdens een burgeroorlog en kwakende kikkers op zaal. Menno Swier werkte als tropenarts in Papoea-Nieuw-Guinea en Indonesië. Nu is hij huisarts op Terschelling waar het ook nooit saai is.”
Interview met tropenarts Dingeman Rijken, Arts in Spe, februari 2015.
“Dingeman Rijken was tijdens de feestdagen niet bij zijn familie in Nederland. De bevlogen maar bescheiden arts werkte van november tot begin januari in een ebolabehandelcentrum van het Rode Kruis in Sierra Leone. ‘Ik had de ervaring, ik was beschikbaar, dus ik vond dat ik moest gaan.’”
Beperkte toegang tot gezondheidszorg, conflicten, migratie, grensoverschrijdende infectieziekten: er is een toenemende vraag naar de arts IGT. Artsen IGT bezitten een unieke combinatie van vaardigheden. Dit is het resultaat van hun goede opleiding en de omstandigheden waarin zij hebben leren te werken: veelal in afgelegen regio’s met zeer beperkte voorzieningen, vluchtelingenkampen en conflictgebieden. Verhalen van artsen IGT zijn hier te lezen.